Deprem verileri, Etna Yanardağı’nın patlamalarını tahmin edebilecek. Dünyanın en aktif yanardağları içerisinde yer alan Etna Yanardağı, Sicilya’nın doğu kıyısında konumlanmıştır. Yıl içerisinde birçok defa patlamaktadır. Etna Yanardağı en son, haziranda patladı.
Aslında patlamaların tahmini çoğunlukla yapılabiliyor. Ancak Science Advances tarafından yayımlanan çalışmada deprem modellerinin analiz edildiği yeni tahmin tekniği belirlendi. Böylelikle patlamalara erkenden daha iyi hazırlık yapılabilecek.
“Deprem uyarı sistemi nasıl çalışır (2026)” başlıklı içeriğimizi de okuyabilirsiniz.
Deprem Verileri ile Yanardağ Patlamaları Nasıl Tahmin Ediliyor?
Bilim insanları tarafından Etna Yanardağı; jeokimyasal, sismik, jeofizik ve jeolojik veriler dikkate alınarak izleniyor. Bu verilerden yola çıkarak magmanın üst kabuktaki hareketlerine bakılmaktadır. Böylelikle yanardağın patlayıp patlamayacağına dair bir fikir sahibi olunuyor. Magma yüzeyde patlarsa lav halini alıyor.
Bilim insanlarının deprem verileri ile yaptığı çalışmada depremle ilgili modellerle magma hareketleri daha detaylı inceleniyor. Yanardağlar ve depremler arasında bağlantı vardır. Depremlerin meydana gelmesi tektonik plaka sınırları boyuncadır. Etna Dağı ise Avrupa ve Afrika tektonik plakalarının bağlantı sağladığı yerde konumlanmıştır. Dolayısıyla küçük ve büyük ölçekli depremler, volkanın magma hareketlerini etkileyebilir.
Ulusal Jeolojik ve Volkanoloji Enstitüsü araştırmacılarının yürüttüğü çalışmalarda Etna Yanardağı’na ait 20 senelik deprem verileri analiz edildi. Küçük ölçekli depremlerin büyük depremlere oranları değerlendirildi. Akabinde bilim insanları, “b değeri” üzerinde daha çok yoğunlaştılar. B değeri ve volkanik aktivite arasında korelasyon yakaladılar. Magma kabuklarının yükselmesiyle oranda da değişme oldu. Zamanla “b değeri” çizilerek yanardağların patlamalarına dair bazı işaretlerde saptandı.
Yanardağlarının patlamasına dair en erken tahmin, Etna Dağı’nın çevresinde yaşayanlar için hayati önem taşıyor. NASA açıklamalarına göre Sicilya nüfusunun üçte biri yanardağ yamaçlarında yaşamını sürdürüyor. Etna Dağı’nın hazirandaki patlamasında 6.5 km kül bulutları ortaya çıktı.
